Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật ở người cao tuổi. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm, cơ hội cứu chữa và phục hồi sẽ tăng lên đáng kể. Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo của đột quỵ là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cha mẹ và ông bà chúng ta.
1. Đột quỵ là gì?
Đột quỵ (hay tai biến mạch máu não) xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến não bị gián đoạn, dẫn đến tổn thương các tế bào não. Có hai loại chính:
- Đột quỵ thiếu máu cục bộ: Do cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu.
- Đột quỵ xuất huyết: Do vỡ mạch máu trong não.
2. Các dấu hiệu nhận biết sớm cơn đột quỵ
Hãy nhớ quy tắc FAST – một cách đơn giản nhưng hiệu quả để phát hiện sớm:
- F – Face (Mặt): Quan sát khuôn mặt, xem có bị xệ một bên hoặc méo miệng khi cười không.
- A – Arms (Tay): Yêu cầu người bệnh giơ cả hai tay. Nếu một cánh tay không thể nâng lên hoặc bị yếu, có thể là dấu hiệu của đột quỵ.
- S – Speech (Lời nói): Kiểm tra lời nói của họ. Nếu giọng nói bị méo, nói không rõ hoặc không hiểu câu đơn giản, đây là dấu hiệu cần lưu ý.
- T – Time (Thời gian): Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào ở trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
3. Các triệu chứng khác cần chú ý
Ngoài quy tắc FAST, người cao tuổi cũng có thể gặp những triệu chứng sau:
- Đột ngột đau đầu dữ dội mà không rõ nguyên nhân.
- Chóng mặt hoặc mất thăng bằng, khó đi đứng.
- Thị lực giảm sút hoặc mất thị lực ở một hoặc cả hai mắt.
- Tê hoặc yếu liệt ở một bên cơ thể.
4. Đối tượng dễ gặp nguy cơ đột quỵ
Người cao tuổi có nguy cơ đột quỵ cao hơn, đặc biệt khi họ có các yếu tố nguy cơ như:
- Huyết áp cao.
- Bệnh tim mạch.
- Tiểu đường.
- Thừa cân, béo phì.
- Hút thuốc lá hoặc uống rượu bia nhiều.
5. Làm gì khi nghi ngờ đột quỵ?
- Gọi cấp cứu ngay: Đưa bệnh nhân đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Thời gian là yếu tố quyết định để giảm tổn thương não.
- Không tự ý cho uống thuốc: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ, không cho bệnh nhân uống bất kỳ loại thuốc nào.
- Đặt bệnh nhân ở tư thế an toàn: Đặt nằm nghiêng để tránh nghẹn và theo dõi hơi thở.
6. Phòng ngừa đột quỵ cho người cao tuổi
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các nguy cơ.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Tập thể dục nhẹ nhàng, ăn uống khoa học, hạn chế muối, mỡ và đường.
- Kiểm soát các bệnh nền như huyết áp, tiểu đường, tim mạch.
- Tránh căng thẳng và duy trì tâm trạng lạc quan.